Gaz oddechowy
Z Nurkopedia
(Przekierowano z Mieszanka oddechowa)
Gaz oddechowy (mieszanka oddechowa) - gaz lub częściej mieszanina gazów którymi oddycha nurek pod wodą.
Gaz oddechowy to odpowiednia mieszanina gazów umożliwiająca bezpieczne oddychanie nurkowi na planowanej głębokości. Tego typu mieszanina musi zawsze zawierć tlenu oraz może zawierać inne gazy. Przy tworzeniu mieszanin są uwzględniane następujące uwarunkowania określające stężenia gazów, limitowane przez ciśnienia parcjalnego na planowanej głębokości:
- tlenu w zakresie od 0,21 atm do 1,4 atm w fazie nurkowania do 1,6 atm w fazie dekompresji
- gazów obojętnych tak aby uniknąć lub zminimalizować oddziaływanie narkozy azotowej, HPNS'u oraz przedłużyć nurkowanie bezdekompresyjne lub skrócić dekompresję podczas nurkowania dekompresyjnego
Gazy oddechowe można podzielić z uwagi na funkcje jakie mają w nurkowaniu oraz z uwagi na skład.
Klasyfikacja gazów oddechowych wg funkcjonalności
- gaz denny - mieszanina którą oddycha nurek w najgłębszej fazie nurkowania
- gaz podróżny (travel) - wykorzystywany w sytuacjach gdy gaz denny jest hipooksyczny - mieszanina którą oddycha nurek zanim będzie maił możliwość użycia gazu dennego
- gaz dekompresyjny - mieszanina która jest wykorzystywana w fazie dekompresji
- gaz zapasowy (bailout) - w obiegach zamkniętych mieszanina która jest wykorzystywany w przypadku awarii rebridera
Klasyfikacja gazów oddechowych wg składu
- Powietrze - mieszanina azotu 78% i tlenu 21% oraz innych gazów 1% - najczęściej wykorzystywana mieszanina w nurkowaniu
- Tlen - jedyny gaz oddechowy nie będący mieszaniną gazów, wykorzystywany głównie jako gaz dekompresyjny ze względu na toksyczność tlenową
- Nitroks - mieszanina azotu <78% i tlenu >21% - bardzo często wykorzystywana mieszanina zarówno jako gaz dekompresyjny (najczęściej o zawartości tlenu >40%) jak i podróżne, denne czy zapasowe (najczęściej o zawartości tlenu <40%)
- Trymix - mieszanina helu, azotu i tlenu - wykorzystywana w celu redukcji narkozy azotowej przy nurkowaniach głębszych niż 40m.
- Heliox - mieszanina helu i tlenu - rzadko wykorzystywana z uwagi na cenę głównie jako gaz dekompresyjny przy głębokich nurkowaniach
- Hydrox - mieszanina wodoru i tlenu - bardzo rzadko wykorzystywana mieszanina z uwagi na wybuchowość.
- Hydreliox - mieszanina wodoru, tlenu i helu, bardzo rzadko wykorzystywana mieszanina z uwagi na wybuchowość, użyta w ekstremalnie głębokich nurkowaniach saturowanaych w projekcie Hydra.