Pęcherzyki

Eksperymentalne formowanie pęcherzyków gazu w czystej cieczy wymaga zmiany ciśnienia o więcej niż 200 atmosfer. To przekracza dalece ciśnienie jednej atmosfery, które zaproponował J. S. Haldane jako wymagane do zainicjowania choroby dekompresyjnej - dziś powszechnie przyjęte zostało 0.6 atm. Z rozważań teoretycznych wynika, iż zmiana ciśnienia, potrzebna do samodzielnego tworzenia się pęcherzyków gazu w czystym płynie, wobec przeciwdziałającego napięcia powierzchniowego, wynosi ok. 1000 atmosfer. Innymi słowy, jeśli człowiek składałby się z czystych cieczy, mógłby nurkować do głębokości ponad 13 km i wynurzać się bezpośrednio na powierzchnię, bez obaw o chorobę dekompresyjną.

Ponieważ maksymalna bezpieczna głębokość w przypadku szybkiego wynurzenia się waha się pomiędzy głębokością 6 a 10 metrów, zakłada się istnienie niewyjaśnionych do końca okoliczności, które sprzyjają formowaniu się pęcherzyków. Fizjolodzy sądzą, że są to małe "zarodzie" gazowe, istniejące w tkankach, które działają jak jądro, z którego wyrastają większe pęcherzyki. Zarodzie gazowe wyjaśniłyby ponad 1000-krotną rozbieżność ciśnienia między obserwowanymi fazami gazu w ciele nurka i przewidywanymi dla czystych cieczy. Przypuszcza się, że małe zarodzie gazowe są stabilizowane w szczelinach hydrofobowych lub stabilizowane są na pograniczu gazu i cieczy przez proteiny czy inne związki. Istnienie zarodzi gazowych mogą powstawać na skutek kawitacji poprzez tarcie powierzchni, wytwarzające obszary niskiego ciśnienia.