Typy dekompresji

Choroba dekompresyjna typu I

Choroba dekompresyjna Typu I objawia się wyłącznie bólem, jej objawy i symptomy nie stanowią bezpośredniego zagrożenia życia, i jest mało prawdopodobne, że będzie mieć poważne długoterminowe konsekwencje. Mimo to, fizjologowie wciąż nie rozumieją wszystkich procesów zachodzących w ciele gdy pojawiają się pęcherzyki, dlatego należy zacząć udzielanie pierwszej pomocy i wezwać pomoc lekarską, gdy tylko osoba po zakończeniu nurkowania zacznie wykazywać objawy choroby dekompresyjnej – także tylko Typu I.

Skórna postać choroby dekompresyjnej.

Pęcherzyki pojawiające się w naczyniach włosowatych skóry mogą spowodować wystąpienie skórnej postaci choroby dekompresyjnej (cutaneous decompression sickness). Charakteryzujące się ona czerwoną wysypką, pojawiającą się najczęściej na ramionach i w górnej części klatki piersiowej. Ten typ DCS występuje częściej po „nurkowaniach” w komorze ciśnieniowej niż po rzeczywistych nurkowaniach w wodzie, dlatego niektórzy fizjologowie sądzą, że częściowo odpowiedzialna za jej wystąpienie może być dyfuzja gazu obojętnego przez skórę. Chociaż skórna postać choroby dekompreyjnej sama w sobie nie jest niebezpieczna, jej obecność wskazuje na możliwość wystąpienia także poważniejszych symptomów. Jeśli brak oznak innych postaci DCS, lekarze mogą zalecić leczenie wyłącznie przez oddychanie tlenem, bez stosowania rekompresji. Choroba dekompresyjna objawiająca się bólem stawów i kończyn. Ból stawów i kończyn pojawia się w mniej więcej 75% przypadków DCS. Jak wspomniano, przyczyna bólu stawów nie jest znana. Fizjologowie proponują różne wyjaśnienia przyczyn powstawania bólu, w tym wzrost pęcherzyków w obrębie szpiku kostnego, lub podrażnienie przez pęcherzyki ścięgien i więzadeł. Ponieważ ból jest stacjonarny u niektórych pacjentów, u innych zaś przemieszcza się z czasem, prawdopodobnie różne mechanizmy mogą odpowiadać za niego odpowiadać. Ból kończyn i stawów może występować w różnych częściach jednej kończyny, na przykład w barku i łokciu; ból występujący symetrycznie po obu stronach ciała jest zjawiskiem niezwyczajnym. Podobnie jak przy skórnej postaci choroby dekompresyjnej, DCS objawiająca się bólem kończyn jest traktowana poważnie przede wszystkim ze względu na możliwość równoległego wystąpienia poważniejszych problemów. ==W Typie II choroby dekompresyjnej pojawiają się symptomy mogące stanowić bezpośrednie zagrożenie życia lub grozić trwałą niepełnosprawnością. Przede wszystkim, dotyczy to uszkodzeń układu nerwowego.

Neurologiczna postać choroby dekompresyjnej.

Jeśli symptomy DCS dotyczą układu nerwowego, są to najpoważniejsze przypadki choroby dekompresyjnej. Ponieważ system nerwowy przebiega przez całe ciało, neurologiczna postać choroby dekompresyjnej może wpływać na zdolność poruszania, zmysł dotyku, ale także na funkcje życiowe – oddech lub pracę serca. Do objawów należą mrowienie i drętwienie kończyn, utrata przytomności, zatrzymanie oddechu i paraliż. Neurologiczna postać choroby dekompresyjnej najczęściej dotyczy rdzenia kręgowego, często powodując drętwotę i paraliż kończyn dolnych, postępujące w górę ciała. W stosunkowo krótkim czasie, nieleczone ofiary mogą zostać sparaliżowane od szyi w dół. Chociaż wiadomo, że bezpośrednią przyczyną neurologicznej postaci choroby dekompresyjnej jest faza gazowa, dokładny mechanizm powodowania uszkodzeń przez pęcherzyki nie jest znany. Istnieją teorie, że pęcherzyki mogą blokować dopływ krwi do tkanki nerwowej, lub że pęcherzyki powstające w obrębie tkanki powodują w niej krwawienia.

Płucna postać choroby dekompresyjnej.

Choroba dekompresyjna objawiająca się w naczyniach włosowatych płuc wskazuje na możliwość pojawienia się symptomów zagrażających życiu. Na szczęście, jest ona rzadka. W normalnych warunkach, „nieme” pęcherzyki i mikropęcherzyki docierające do płucnych naczyń włosowatych dyfundują do pęcherzyków płucnych bez szkody dla zdrowia nurka. W wyjątkowych przypadkach, albo jeśli pęcherzyki pojawią się w dużych ilościach (przyczyną może być zlekceważenie tabel bądź wskazań komputera), ich tempo napływania może przekroczyć możliwości ich likwidacji w naczyniach włosowatych płuc, i wtedy część pęcherzyków może przedostawać się do tętniczej części układu krwionośnego. Wielu fizjologów sądzi, że ten właśnie mechanizm odpowiada za występowanie mózgowej postaci DCS.

Możliwe jest również, że gdy tempo napływania pęcherzyków przekracza możliwości dyfuzji azotu do pęcherzyków płucnych i przemieszczania się ich przez płucne naczynia włosowate, mogą one blokować i wstrzymywać przepływ krwi do płuc. Jeśli do tego dojdzie, to mniej krwi przepływać będzie przez płuca i docierać do lewej strony serca, co spowoduje wzrost tempa pracy serca i ciśnienia krwi. Bez natychmiastowej pomocy lekarskiej, system krążenia może całkowicie zaprzestać pracy. Może się też zdarzyć, że krew zacznie opływać zablokowane naczynia włosowate przez drożne naczynia, tak że krążenie zostanie zachowane. Jeśli pęcherzyki będą dalej napływać szybciej niż następować będzie ich eliminacja, mogą zaburzać wymianę gazową. To spowoduje jednocześnie ograniczenie dopływu tlenu do tkanek i spowolnienie usuwania azotu; oznakami będą bóle przy oddychaniu, często występujące jednocześnie z krótkim, drażniącym kaszlem. Poszkodowani często odczuwają duszności i mają wrażenie braku powietrza, co spowodowało nadanie tej odmianie płucnej DCS nazwy „the chokes”. Objawy mają tendencję do szybkiego narastania, i mogą prowadzić do wystąpienia szoku. Warto zauważyć, że dwie ostatnie odmiany płucnej formy choroby dekompresyjnej występują tylko w razie silnego przesycenia gazem obojętnym, które może wystąpić np. wtedy, gdy nurek techniczny wynurzy się na powierzchnię bez odbycia większej części wymaganej dekompresji.

Mózgowa postać choroby dekompresyjnej.

Pęcherzyki przemieszczające się przez płucne naczynia włosowate do części tętniczej układu krwionośnego mogą wędrować dalej do mózgu przez tętnice szyjne, w analogiczny sposób jak gaz wtłoczony do krwiobiegu podczas urazu ciśnieniowego płuc, powodujący embolię gazową. Symptomy mózgowej postaci choroby dekompresyjnej są właściwie takie same jak embolii gazowej, i należą do nich nieostre widzenie, bóle głowy, dezorientacja, nieprzytomność i śmierć.

Choroba dekompresyjna typu III

Typ ten DCS nie jest powszechnie wyróżniany, jednak niektórzy fizjologowie klasyfikują możliwą interakcję embolii gazowej i choroby dekompresyjnej jako Typ III choroby dekompresyjnej. Uważa się, że pęcherzyki gazu wtłoczone do krwiobiegu na skutek urazu ciśnieniowego płuc mogą pełnić rolę zarodków dla powstających pęcherzyków w tkankach przesyconych rozpuszczonym gazem obojętnym. Chociaż badania nad tym zagadnieniem nie są bardzo zaawansowane i nie doprowadziły do uzyskania rozstrzygających wyników, wydaje się, że ten mechanizm może odpowiadać za powstawanie najbardziej poważnych i niebezpiecznych przypadków choroby dekompresyjnej, w szczególności neurologicznej postaci DCS.

Inne formy choroby dekompresyjnej

Inne formy DCS występują rzadziej niż te wymienione powyżej, jednak również mogą się zdarzyć. Pęcherzyki w tętniczej części układu krwionośnego mogą powodować bardzo różnorodne symptomy, od zawrotów głowy do zawału serca, w zależności od ich lokalizacji. Choroba dekompresyjna może się nawet objawiać w układzie pokarmowym, chociaż jest to rzadkie.

Zmęczenie.

Najczęstszym symptomem choroby dekompresyjnej jest nadmierne zmęczenie, chociaż fizjologowie nie są pewni jaki mechanizm je powoduje. Sprawa jest komplikowana przez fakt, że nurkowanie samo w sobie jest męczące, zwłaszcza w zimnej wodzie, w której ciało wydatkuje duże ilości energii na utrzymanie stałej temperatury. Zazwyczaj fizjologowie traktują nadmierne zmęczenie podobnie jak inne symptomy DCS. Jednak nie powinieneś ignorować nadmiernego zmęczenia pojawiającego się bez poważnej przyczyny. Objawy choroby dekompresyjnej w uchu środkowym. Choroba dekompresyjna może się objawiać w obrębie ucha, powodując utratę słuchu, zawroty głowy lub dzwonienie w uszach. Uraz ciśnieniowy ucha może objawiać się w podobny sposób, dlatego może być ciężko rozróżnić te dwa przypadki. Często symptomy w obrębie ucha są jedynymi oznakami DCS występującymi u nurka. Choroba dekompresyjna objawiająca się w uchu środkowym jest często kojarzona z nurkowaniami na mieszankach gazowych zawierających hel. Fizjologowie uważają, że objawy DCS w uchu środkowym mogą wynikać z tworzenia się pęcherzyków w perylimfie ślimaka podczas dekompresji. Ponieważ ta odmiana choroby często występuje tuż po przełączeniu z mieszanki zawierającej hel na mieszankę zawierającą tylko tlen i azot, niektórzy sądzą, że azot z ucha środkowego dyfunduje do mikropęcherzyków wewnątrz ślimaka, powodując ich wzrost i wystąpienie objawów DCS.