Mroczki płytkiej wody
Mroczki płytkiej wody- jest to utrata przytomności spowodowana niedotlenieniem mózgu najczęściej podczas wynurzenia w trakcie nurkowania na zatrzymanym oddechu.
Nazwa pochodzi stąd, że utrata przytomności przychodzi właściwie zawsze na koniec nurkowania podczas wynurzania lub w trakcie "przebijania" powierzchni lub nawet w trakcie pierwszego wdechu. Najbardziej narażone osoby to nurkowie bezdechowi trenujący jak najdłuższe wstrzymanie oddechu szczególnie jeżeli łączą takie nurkowanie z hiperwentylacją. Może to dotyczyć osób wykonujących próby przepłynięcia jak najdłuższego odcinka pod wodą lub nurkujących na zatrzymanym oddechu w głąb i wynurzających się.
Termin jest o tyle nie precyzyjny, że u różnych autorów trochę inne mechanizmy odpowiadają za opisywane przypadki określane jako "Mroczki płytkiej wody" czy "Mroczki głębokiej wody".
Problem wynika stąd, że utożsamiamy sygnały o nadmiarze dwutlenku węgla CO2 z brakiem lub obecnością wystarczającej ilości tlenu w organizmie na co nakładają się zmiany w dopływie krwi do mózgu pod wpływem zmian ilości CO2 w organizmie oraz zmiany w ciśnieniu parcjalnym tlenu w płucach na skutek zmian ciśnienia otoczenia podczas zanurzania i wynurzania.
Rola hiperwentylacji
Potrzeba wzięcia wdechu jest regulowana w zależności od ilości dwutlenku węgla a nie tlenu we krwi. Nadmierna hiperwentylacja prowadzi do obniżenia poziomu dwutlenku węgla do tego stopnia, że nie pojawia się wystarczający sygnał potrzeby wzięcia oddechu w momencie, gdy tkanki zużyją tlen dostępny w organizmie. Jeżeli na to nałoży się dłuższy trening bezdechowy powodujący "znieczulenie" naszego ośrodka oddechowego na nadmiar CO2 i dodatkowo, rozgrzewka bezdechowa na danym treningu znieczulająca ośrodek oddechowy nurka, to łatwo może dojść do sytuacji, kiedy tlen w organizmie spadnie poniżej wystarczającego poziomu nim nurek zdecyduje się wynurzyć. W takiej sytuacji nurek bez wyraźnych specyficznych sygnałów ostrzegawczych może stracić przytomność i bez asekuracji utopić się.
Mocna hiperwentylacja może też spowodować zawroty głowy a nawet utratę przytomności jeszcze przed nurkowaniem. Jest to mechanizm pojawiający się kiedy osoba wykonująca silną hiperwentylację usuwa z organizmu zbyt dużo dwutlenku węgla na co organizm reaguje zwężeniem naczyń krwionośnych płynących do mózgu. Efektem jest niedotlenienie i możliwość utraty przytomności. Doświadczył tego każdy kto próbował nadmuchać materac czy większą dmuchaną piłkę. To zjawisko też opisywane bywa jako Mroczki płytkiej wody.
Rola głębokości
Kiedy nurek bezdechowy zanurza się głębiej rośnie ciśnienie otoczenia a tym samym ciśnienie w jego płucach i ciśnienia parcjalne zawartego w płucach tlenu. Wzrastające ciśnienie parcjalne tlenu na określonej głębokości pozwala hemoglobinie kontynuować transport tlenu, nawet po obniżeniu stężenia (składu procentowego) poniżej poziomu wystarczającego na powierzchni. Jednak gdy nurek się wynurza, ciśnienie parcjalne tlenu w płucach gwałtownie spada, a hemoglobina nie jest w stanie transportować wystarczającej ilości tlenu i zaopatrywać organizmu w jego wystarczającą ilość. W rezultacie następuje utrata przytomności na ostatnich metrach wynurzania lub przy samej powierzchni.
Zobacz również Mroczki głębokiej wody
