Antarktyda

Z Nurkopedia
Wersja z dnia 19:22, 21 gru 2011 autorstwa WikiSysop (dyskusja)$7

(różn.) ← poprzednia wersja | Zatwierdzona wersja (różn.) | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)
Skocz do: nawigacja, szukaj

Antarktyda ma ostrzejszy klimat niż Arktyka. Dzieje się tak częściowo z tego powodu, że pory roku na południowej półkuli są bardziej skrajne niż na półkuli północnej. Jest tak również dlatego, że Antarktyda różni się geograficznie od Arktyki. Antarktyda to kontynent, a nie zamrożone morze. Nie jest również otoczone szelfami kontynentalnymi, ale ma swój własny szelf kontynentalny. Antarktydę otacza najgłębszy na świecie i najrozleglejszy pierścień oceaniczny. Z tych powodów ekosystem Antarktydy ma znaczące różnice w porównaniu do Arktyki, ale również wiele podobieństw.

W czasie zimy zamarzające morza otaczające Antarktydę niemal podwajają obszar wokół kontynentu. Zwiększa to teren mniej więcej o rozmiar Północnej Ameryki. Latem topnienie tej tafli lodu prowadzi do wybuchu bioproduktywności.

Gdy warstwa lodu rozszerza się, tworzy się zimna słona woda. Te ciężka woda odpływa od kontynentu. Gdy opada, miesza się z wodami głębokiego oceanu, tworząc najgęstszą wodę w oceanie, tzw. antarktyczną wodę przydenną (Antarctic Bottom Water), która znajduje się głęboko w basenie oceanicznym. Kierujące prądami wiatry przesuwają wodę powierzchniową od kontynentu, powodując wypływ w to miejsce wód głębinowych.

Ta bogata w składniki pokarmowe woda głębinowa osiąga powierzchnię w obszarze Antarktycznej Dywergencji (Antarctic Divergence) znajdującym się około 65° - 70° szerokości południowej, gdzie bogata w składniki pokarmowe antarktyczna woda opada poniżej cieplejszych wód oceanicznych położonych nieco na północ. Jest to największy na świecie obszar bogaty w składniki pokarmowe. Dywergencja antarktyczna podtrzymuje masywny rozkwit fitoplanktonu od listopada do lata na półkuli południowej. Populacje widłonogów i krylu są większe niż jakiekolwiek populacje innych gatunków znajdowanych w innych ekosystemach. Szacuje się, że pojedyncza ławica krylu przewyższa 100 milionów ton, czyli więcej niż światowy roczny komercyjny połów ryb.

Ten produktywny obszar wodny rozciąga się na północ, aż spotka cieple wody oceanów Atlantyckiego, Indyjskiego i Spokojnego. W tym miejscu zimna woda antarktyczna opada poniżej ciepłych wód. Obszar ten nazywany jest Konwergencją Antarktyczną (Antarctic Convergence) Znajduje się na około 50° - 65° szerokości południowej.

Tak jak na Arktyce, organizmy żyjące w najzimniejszym ekosystemie mają swoiste przystosowania. Aby przetrwać, niektóre ryby mają własności przeciwdziałające zamarznięciu, a wiele organizmów ma bardzo wolny metabolizm. Z powodu takiego metabolizmu, część ryb nie ma hemoglobiny we krwi. Ich krew przenosi dostateczną ilość tlenu bez ich pomocy. Ponieważ Antarktyda jest względnie izolowanym ekosystemem, większość gatunków występują tylko na tym kontynencie.