Dekompresja

Z Nurkopedia
Skocz do: nawigacja, szukaj

Dekompresja to proces usuwania nadmiaru gazów z organizmu po obniżeniu się otaczającego ciało ciśnienia zewnętrznego. Aby proces ten był bezpieczny dla organizmu człowieka musi być on realizowany poprzez powolne wynurzanie z odpowiednią prędkość wynurzania oraz z odpowiednio dobranymi przystanki dekompresyjne. Na dekompresję wpływa bardzo wiele czynników opisanych stronach dotyczących teorii dekompresji

Rys historyczny

Hasło główne: Historia dekompresji.
Pierwsze opisy choroby dekompresyjnej odnotowano w XIX u górników pracujących w kopalniach gdzie prowadzono wydobycie pod zwiększonym ciśnieniem oraz u budowniczych mostów pracujących w kesonach. Pod koniec XIX lekarz Paul Bart opublikował książkę w której powiązał te objawy z podwyższonym ciśnieniem oraz prędkością spadku ciśnienia. Jego książka "La Pression Barometrique" jest pierwszą pozycją zajmująca się teorią dekompresji. Na początku XX problemem dekompresji zajął się John Scott Haldane, stworzył on postawy teoretyczne jednej z |teorii dekompresji która stała się podstawą do stworzenia pierwszych tabel dekompresyjnych przeznaczonych dla nurków. Teoria ta stała się podstawą do całej grupy neohaldanowskich modeli dekompresyjnych. Modele te były rozwijane przez szereg lat. Jedne z ważniejszych prac w tej dziedzinie to publikacje Robert D. Workman'a w latach 60-tych i Albert A. Bühlmann w latach 80-tych XXw. W drugiej połowie XXw powstają teoretyczne podstawy do teorii dekompresyjnych bazujących na tworzeniu się i wzroście w organizmie pęcherzyków gazowych. Na przełomie lat 80-tych i 90-tych XXw głownie dzięki pracom D.E. Yount'a i D.C. Hoffman'a powstaje model VPM (Varying Permeability Model) następne rozwinięty na poicazatku XXIw model VPM-B VPM-B/E. W latach 90 Bruce R. Wienke publikuje prace dotyczące nowego modelu pęcherzykowego RGBM (Reduced Gradient Bubble Model). Jest to model w pełni komercyjny i nie ma publikacji opisujących cały model wraz z jego parametrami. Algorytmy na nim oparte są stosowane w planerach oraz komputerach nurkowych (Mares, Suunto). Czasem wnioski płynace z tego modelu są implementowane jako "funkcje kary" w modelach neohaldanowskich.

Teoria

Hasło główne: Teoria dekompresji.
Modele neohaldanowskie bazują na szeregu równoległych tkanek teoretycznych dla których są określone prędkości połowicznego nasycenia (półokresy) oraz graniczne wartości przesyceń (M-wartości). W założeniu każda z teoretycznych tkanek posiada kontakt z otaczającym gazem, co umożliwia wymianę tkanka umowna - otoczenie.
Tego typu modele bazujące na rozpuszczonej fazie gazowej zostały jeszcze można jeszcze poszerzyć o modele, które dopuszczaja przekazywanie :

Praktyka

Hasło główne: [[]]. Planowanie dekompresji jest jednym z punktów planowania nurkowania. Obejmuje ono wyznaczenie odpowiednich dla danego nurkowania przystanków, prędkości wynurzania oraz niezbędnego zapasu gazów wymaganego do jej realizacji. Planując dekompresję bierzemy pod uwagę zarówno wykonywany typowy plan jak i dekompresję awaryjną. W przypadku nurkowań rekreacyjnych planowanie ogranicza się do zaplanowania odpowiedniego przystanku bezpieczeństwa. W przypadku nurkowań technicznych planowanie obejmuje:

Wpływ na organizm

Hasło główne: Choroba dekompresyjna.
Awaryjne procedury dekompresyjne Procedury awaryjne opisują zachowanie nurka w przypadku złamania reżimu dekompresji.