Prawo Archimedesa

Siła wyporu jest siłą skierowaną ku górze, działającą na każdy obiekt zanurzony w płynie – cieczy albo gazie. Siła wyporu działa nawet na lądzie, ponieważ człowiek zanurzony w gazie – powietrzu. W tym wypadku, siła wyporu ma bardzo niedużą wartość, zaniedbywalną w porównaniu z wartością działającej na ciebie siły ciężkości. Jednak wielki balon na ogrzane powietrze unosi się właśnie dzięki sile wyporu, tej samej która powoduje, że podnosisz się w toni po dodaniu powietrza do jacketu. Zgodnie z współczesnym jego brzmieniem: Siłę wyporu po raz pierwszy opisał Archimedes – grecki matematyk, i stąd pochodzi nazwa odpowiedniego prawa – prawo Archimedesa. Zgodnie z współczesnym jego brzmieniem:

na ciało całkowicie lub częściowo zanurzone w płynie (cieczy lub gazie) 
działa pionowa, skierowana ku górze siła wyporu, której wartość jest równa ciężarowi wypartego płynu.

Oznacza to, że wartość skierowanej ku górze siły wyporu zależy od ilości wypartego płynu i od masy tego płynu.

Im gęstszy płyn, tym większa wartość siły wyporu przypadająca na określoną objętość tego płynu. W trakcie nurkowania, z oczywistych względów jesteśmy najbardziej zainteresowani wpływem gęstości wody na pływalność. Woda morska ze względu na rozpuszczoną sól jest gęstsza niż woda słodka: jeden litr wody słodkiej waży 1,000 kilograma, natomiast jeden litr wody morskiej waży około 1,030 kilograma (w zależności od stopnia jej zasolenia). Ta różnica pomiędzy wodą słodką i słoną może wydawać się niewielka, jednak to przez nią potrzebujesz więcej obciążenia podczas nurkowania w morzu niż podczas nurkowania w jeziorze, nawet jeśli używasz tego samego skafandra i reszty sprzętu.

Legenda Archimedesa

Zgodnie z legendą, Archimedes wymyślił swe słynne prawo, gdy król Syrakuz nakazał mu zbadać, czy jego nowa korona jest wykonana z czystego złota. Archimedes nie mógł w żaden sposób uszkodzić korony. Gdy wszedł do wanny, zauważył, że poziom wody się podnosi – i to podsunęło mu myśl, by porównać ciężar i ilość wody wypartej przez koronę z czymś wykonanym z czystego złota. Chociaż jest to ładna historyjka, wątpi w nią większość historyków i inżynierów. Przede wszystkim, przy wielkości korony, różnica pomiędzy masą złota a masami innych metali byłaby zbyt mała, aby zmierzyć ją dostępnymi wówczas metodami. Dlatego najprawdopodobniej Legenda Archimedesa jest tylko legendą